Sigortalılık kanunda öngörülen şartların sağlanmasıyla başlar. Sigortalı olmak için bir irade açıklamasında bulunmak gerekli değildir. İşverenin Kurum’a bildirimde bulunup bulunmaması veya Kurum’un tescil işlemi yapmasının sigortalılık niteliğinin kazanılması açısından bir önemi yoktur.
Sigortalılığın başlangıç anı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 7. Maddesinde düzenlenmiştir.
1-Hizmet Akdi ile Çalışan Sigortalılar – m. 4/1 (a)
Kanunun 4/1a bendi kapsamında sigortalı olanlar açısından sigortalılığın başlangıcı, işe başladıkları tarihtir. Burada fiilen işe başlama tarihi dikkate alınacaktır. Bazı durumlarda çalışmak üzere işverenin emrinde hazır bulunmak da sigortalılığın başlangıç anı sayılabilecektir.
2-Bağımsız Çalışan Sigortalılar – m. 4/1 (b)
Kanunun 4/1b bendi kapsamında sigortalı olanlar açısından sigortalılığın başlangıcı kanunda ayrı ayrı sayılmıştır.
- Gelir vergisi mükellefi olanlar ile kolektif, komandit şirketlerin komandite ve komanditer ortakları ve donatma iştiraki ortaklarının sigortalılık başlangıcı vergi mükellefiyetlerinin başladığı tarihtir.
- Limited şirket ortakları ile sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin komandite ortaklarının sigortalılık başlangıcı, şirketin ticaret sicil memurluklarınca tescil edildiği tarihtir.
- Anonim şirketlerin yönetim kurulu üyesi olan ortaklarının yönetim kuruluna seçildikleri tarih sigortalılık başlangıç tarihidir.
- Gelir vergisinden muaf olanların sigortalılık başlangıç tarihleri, esnaf ve sanatkâr siciline kayıt oldukları tarihtir.
- Tarımda kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlar için tarımsal faaliyetlerinin kanunla kurulu ilgili meslek kuruluşlarınca veya kendilerince, bir yıl içinde bildirilmesi halinde kaydedildiği tarihten, bu süre içinde bildirilmemesi halinde ise bildirimin Sosyal Güvenlik Kurumu’na yapıldığı tarihten başlar.
- Köy ve mahalle muhtarları için göreve seçildikleri tarihte sigortalılıkları başlar.
- At Yarışları Hakkında Kanuna tabi jokey ve antrenörler için lisans belgesine istinaden fiilen çalışmaya başladıkları tarihte sigortalılıkları başlar.
3- Devlet Memurları – m. 4/1 (c)
4/1c bendi kapsamında sigortalı olanlar göreve başladıkları tarih itibarı ile sigortalı sayılırlar. Ayrıca kanunun m4/4, (d), (e), (f) bentleri kapsamındaki kişiler, anılan bentlerde sayılan okullarda öğrenime başladıkları tarih itibarı ile sigortalı sayılırlar.
Stj. İsmail Can AKSU
KREATİF HUKUK
